ดิฉันตอบเลยโดยใช้ “ สันชาตะญาณ ” ไม่จำเป็นต้องใช้ “ ปรีชาญาณ ” ...ว่ามันไม่เป็นธรรม มี2มาตรฐาน หรือคิดได้อีกอย่าง...มันเป็นเพราะพยาบาลมีสติ..ปัญญา ควบคุมและครอบคลุมด้วยอำนาจบางอย่างได้ ยากกว่า....เลยสั่งสอนหรือเตือนให้รู้...ว่าทีหน้าทีหลังอย่าดื้อ..ดื้อ และดื้อ เดี่ยวจะไม่ได้บรรจุ เดี่ยวจะไม่ได้ชำนาญการพิเศษ หรือไม่ก้อ.. พี่ๆ และเพื่อนพ้องน้องๆที่เป็น...อยู่ข้างบนจะอด...ได้ “เชี่ยวชาญ” เด้อ...หยอกเล่นผสมด้วยการชวนคิดนะคะ เพื่อนพ้องน้องพี่เอ๋ยถึงเวลายังที่พวกเราจะหลอมความรู้สึกรวมกันเพื่อเอามาหล่อให้มันเป็นก้อน หญ่ายๆ โตๆจะได้ขลังๆและแรงๆ มหึมาไปเลย จากเวทีการประชุม สัมมนาวิชาการพยาบาลเนื่องในโอกาส 60 ปี สำนักการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข เรื่อง "คุณค่าการพยาบาล : คุณภาพบริการพยาบาลเพื่อสุขภาพประชาไทย" ระหว่างวันที่ 30 พฤษภาคม ถึง 1 มิถุนายน 2555 ณ ห้องประชุมศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา คุณค่าพยาบาลไทย โดยนายแพทย์ประเวศ วะสี : พยาบาลไทยควรเป็นมหาอำนาจทางการพยาบาล และควรเป็นพยาบาลที่ดีที่สุดในโลก ได้สรุปจุดแข็งของพยาบาลไทย 6 ประการดังนี้ (นายแพทย์ประเวศ วะสี นามนี้เป็นยอมรับกันทั่วหน้า ท่านกล้าที่จะสะท้อนคุณค่าพยาบาลไทยเพียงนี้แล้ว กพ.ละ เจ้าของกระทรวงสธ. และบรรดาบริวาร ขอเรียกว่า “ คนเกรด A” ละคะ) 1. การพยาบาลเกี่ยวข้องกับชีวิตมนุษย์ทุกขั้นตอนตั้งแต่ครรภ์มารดาจนถึงเชิงตะกอน คุณภาพชีวิตของมนุษย์ทุกคนทุกระยะเกี่ยวข้องกับการพยาบาล จึงกล่าวได้ว่า “ การพยาบาลเพื่อคนทั้งมวล ” ( Nursing For All) 2. ในเมื่อการพยาบาลเป็นความจำเป็นขั้นพื้นฐานของชีวิต อาชีพพยาบาลจึงเป็นที่ต้องการมากทุกแห่งหนเป็นอาชีพที่ไม่การว่างงาน (No Unemployment Profession) ในปัจจุบันที่กำลังมีวิกฤตเศรษฐกิจในสหรัฐอเมริกาและในยุโรปมีสภาวะการว่างงานสูง บัณฑิตจบใหม่ไม่มีงานทำ แต่อาชีพพยาบาลมีความต้องการมากขึ้นทุกแห่งหน ประเทศไทยควรผลิตพยาบาลเพิ่มขึ้นทั้งเพื่อสนองความต้องการในประเทศ และเพื่อการบริการเพื่อนมนุษย์ในประเทศอื่นด้วย 3. แม้ในระบบบริการสุขภาพจะต้องการบุคลากรหลายประเภท ในหมู่บุคลากรสุขภาพหลายประเภทนี้ พยาบาลเป็นบุคลาพหุศักยภาพ (Multi potential) มากที่สุด คือสุขภาพพยาบาลทั่วไปก็ได้ ทำการพยาบาลเฉพาะทางก็ได้ สุขภาพรักษาเป็นพยาบาลเวชปฏิบัติก็ได้ เป็นพยาบาลชุมชนก็ได้ เป็นนักวิจัยก็ดี เป็นนักจัดการก็ได้ ในปัจจุบันมีพยาบาลทั่วประเทศประมาณ 150,000 คน และมีสถาบันการผลิตกว่า 80 แห่ง การเป็นบุคลากรจำนวนมาก และเป็นบุคลากรพหุศักยภาพพยาบาลจึงเป็นจึงเป็นบุคลากรหลักในการปฏิรูประบบสุขภาพ 4. พยาบาลเป็นอาชีพที่ใกล้ชิดและ มีโอกาสเห็น “ แววตา ” คนไข้มากที่สุด บุคลากรสาธรณสุขบางประเภทเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีทางสุขภาพมากกว่าเกี่ยวข้องกับคนโดยตรง การพยาบาลนั้นเกี่ยวข้องกับคนโดยตรงมากกว่า อาชีพอื่นใด ในสมองของเราทุกคนมีส่วนที่ไวต่อการรับรู้ อารมณ์ความรู้สึกของเพื่อนมนุษย์ไม่ต้องอาศัยเทคโนโลยีมากเหมือนอาชีพอื่น พยาบาลเป็นผู้ที่มีสมองที่ไวต่อการรับรู้อารมณ์ความรู้สึกของเพื่อนมนุษย์ จากแววตา สีหน้า ท่าทาง สุ้มเสียง พยาบาลจึงรับรู้ถึงความทุกข์ยากของเพื่อนมนุษย์มากกว่าอาชีพอื่น เมื่อรับรู้แล้วก็เกิดความเห็นใจ (Empathy) และอยากทำเพื่อเพื่อนมนุษย์ (Altruism) ซึ่งรวมกันเรียกว่า “ มีหัวใจความเป็นมนุษย์ ” ในสังคมที่ขาดหัวใจของความเป็นมนุษย์กันไปเป็นอันมาก เพราะเอาอย่างอื่นมาขวางกั้น ไม่ให้มนุษย์ได้สัมผัส “ แววตา ” ซึ่งกันและกัน เช่น เอากฎหมาย กฎระเบียบ วิชาการ มาขวางกั้นความเป็นมนุษย์ พยาบาลมีสิ่งขวางกั้นของความเป็นมนุษย์น้อยที่สุด จึงอยู่ในฐานะที่มีหัวใจเพื่อเพื่อนมนุษย์สูงมาก 5. พยาบาลมีความเป็นสถาบันสูง ความเป็นสถาบันหมายถึง มีวิชาความรู้ มีจริยธรรม มีองค์กร เป็นที่เห็นคุณค่าและเครารพนับถือในสังคม การเป็นพยาบาลในประเทศไทยลงหลักปักฐานมานาน และมีความเป็นสถาบันสูง คงไม่มีอาชีพอะไรเหมือนพยาบาลไทยที่มีสมาชิกเป็นพระมารดาของพระมหากษัตริย์ถึง 2 พระองค์ 6. ทั้ง 5 ประการดังกล่าวข้างต้น บวกกับ วัฒนธรรมไทยอันอ่อนโยนซึ่งเหมาะในการบริบาลยิ่งนัก ทำให้พยาบาลไทยอยู่ในฐานะที่จะเป็นพยาบาลที่ดีที่สุดในโลก เช่นนี้แล้วทั้งกพ. เจ้าของกระทรวงสธ. และบรรดาบริวาร ขอเรียกว่า “ คนเกรด A” จะเห็นต่างหรือไม่ อย่าฝืนและพยายามหาสิ่งใดมาขวางกั้นอีกเลยนะคะ ขอเป็นตัวแทนพยาบาลทั้งประเทศขอบพระคุณ นายแพทย์ประเวศ วะสี เป็นอย่างมาก จากพยาบาลชายแดนที่ดีที่สุดในโลก